Châm cứu là một phương pháp điều trị lâu đời, có nguồn gốc từ y học cổ truyền Trung Quốc cách đây hơn 2500 năm. Vào năm 1997, viện sức khoẻ quốc gia (NIH) thuộc bộ Sức khoẻ và Dịch vụ con người Hoa Kỳ đã ban hành một tuyên bố đồng thuận về châm cứu. Ngày nay, châm cứu đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận là một liệu pháp hiệu quả và an toàn trong điều trị nhiều bệnh lý (16/11/2010).
Tại TPHCM, dịch vụ châm cứu tại nhà đang trở nên phổ biến, đáp ứng nhu cầu của nhiều người bệnh. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin cần thiết về châm cứu, từ cơ chế tác động, chỉ định, quy trình thực hiện, cho đến cách chọn một địa chỉ châm cứu tại nhà uy tín.
Châm Cứu Là Gì?
Châm cứu là phương pháp sử dụng các kim châm mảnh dài khoảng 1,5 – 10cm, đường kính 0,16 – 0,46mm, để kích thích vào các huyệt vị trên cơ thể. Theo lý thuyết y học cổ truyền, cơ thể người có 361 huyệt đạo, nằm trên 12 kinh lạc và 8 mạch kỳ. Khi kim châm đi vào huyệt sẽ tác động lên hệ thống kinh lạch, điều hòa khí huyết, từ đó giúp phục hồi cân bằng âm dương, tăng cường sức khỏe.
Các cơ chế tác động sinh học của châm cứu đã dần được làm sáng tỏ qua nhiều nghiên cứu:
- Kích thích sản sinh và giải phóng các chất dẫn truyền thần kinh
- Điều chỉnh hoạt động của hệ thần kinh tự chủ (giao cảm và đối giao cảm)
- Tăng cường lưu thông máu và bạch huyết tại chỗ và toàn thân
- Ức chế phản ứng viêm, tăng cường chức năng miễn dịch
Ý Nghĩa tên gọi “Châm Cứu” là gì?
Châm cứu (針灸) là một từ Hán Việt được ghép bởi hai từ = Châm (針) + Cứu (灸)
Giải nghĩa:
- Châm (針) là danh động từ: Nghĩa danh từ là cây kim, cái kim; Nghĩa động từ là chỉ một hành động dùng vật nhọn nói chung (kim, que nhọn,…) đâm hoặc kích thích vào huyệt đạo.
- Cứu (灸) có nghĩa là dùng nhiệt (hơi nóng) tác động lên huyệt. Thường đốt bằng ngải cứu.
Lợi Ích Của Châm Cứu
Các Loại Châm Cứu
Có 3 phương pháp châm cứu chính:
Châm cứu thủ thuật
- Dùng kim châm bằng thép không gỉ, đường kính 0,25-0,30mm, dài 13-75mm
- Có nhiều kỹ thuật: châm nông, châm sâu, văn châm (xoay kim), điện châm (kết hợp kích thích điện)…
Điện châm
- Dùng dòng điện một chiều cường độ 1-20mA, tần số 2-100Hz thông qua kim châm
- Tác dụng mạnh hơn châm cứu thủ thuật 15-30% trong điều trị đau
Laser châm
- Dùng máy phát laser công suất thấp (low-level laser) bước sóng 600-1000nm, công suất 5-500mW
- An toàn, không xâm lấn, phù hợp cho trẻ em, người sợ đau, vùng da nhạy cảm
Quy Trình Châm Cứu
Thăm khám
- Khai thác tiền sử bệnh, thuốc đang dùng, dị ứng…
- Khám lâm sàng toàn diện: đo huyết áp, nhịp tim, quan sát tư thế, dáng đi, thăm khám các cơ quan…
Xác định huyệt châm
- Dựa vào chẩn đoán bệnh để lựa chọn phương pháp châm cứu thích hợp
- Xác định vị trí huyệt dựa vào các mốc giải phẫu và đo thước đơn vị thốn (1 thốn = chiều rộng ngón tay cái)
Tiến hành châm cứu
- Sát trùng da vùng châm, dùng bông cồn 70 độ lau xung quanh huyệt
- Dùng tay trái ấn vào huyệt, tay phải cầm kim ở vị trí 1/3 trên thân kim, đâm nhanh qua da với góc 90 độ
- Đẩy từ từ kim vào huyệt với thao tác nhẹ nhàng, đến khi bệnh nhân có cảm giác tức nặng, lan tỏa
- Giữ kim 20-30 phút, có thể kích thích thêm bằng xoay kim, thúc kim nhẹ
Chăm sóc sau châm
- Rút kim, sát trùng lại vùng da vừa châm
- Hướng dẫn bệnh nhân massage nhẹ, chườm ấm vùng châm, uống nhiều nước
- Theo dõi phản ứng sau châm: chảy máu, tụ máu, sưng đau… Nếu có dấu hiệu bất thường cần liên hệ ngay chuyên gia
Châm Cứu Tại Nhà TPHCM
Theo thống kê, tại TPHCM có hơn 50 cơ sở cung cấp dịch vụ châm cứu tại nhà, đa dạng các gói dịch vụ:
- Châm cứu giảm đau xương khớp: 200.000 – 500.000 đồng/lần
- Châm cứu thẩm mỹ, giảm béo: 300.000 – 1.000.000 đồng/lần
- Châm cứu chữa bệnh mạn tính: 150.000 – 400.000 đồng/lần
Châm cứu tại nhà có nhiều ưu điểm:
- Tiết kiệm 60-90 phút đi lại, chờ đợi so với đến phòng khám
- Kín đáo, riêng tư, phù hợp cho người bận rộn, hạn chế đi lại
Tuy nhiên, bạn cần tìm một chuyên gia uy tín thông qua:
- Giới thiệu từ người thân, bạn bè đã sử dụng dịch vụ
- Tham khảo trên các diễn đàn sức khỏe uy tín như Webtretho, Lamchame…
- Kiểm tra bằng cấp, chứng chỉ hành nghề châm cứu của bộ Y tế, có kinh nghiệm từ 3-5 năm trở lên
Bác sĩ Võ Thị Hồng Ngọc là một trong những địa chỉ châm cứu tốt ở TPHCM tại nhà hiện nay. Với phương châm điều trị bệnh là trên hết chính vì thế Bác sĩ Ngọc luôn tập trung vào chất lượng hơn số lượng bệnh nhân.
Bác sĩ Ngọc hiểu được nhu cầu của bệnh nhân muốn được bác sĩ thăm khám và điều trị theo một liệu trình cụ thể chính vì thế dịch vụ châm cứu ngoài giờ, tại nhà đã ra đời để giải quyết nhu cầu của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân.
Ưu nhược điểm khi sử dụng dịch vụ châm cứu tại Bác sĩ Võ Thị Hồng Ngọc
Ưu điểm |
|
Nhược điểm |
|
Nếu bạn và người nhà bạn có nhu cầu tìm một địa chỉ châm cứu ngoài giờ tại TPHCM hãy liên hệ Bác sĩ Võ Thị Hồng Ngọc để được tư vấn cụ thể.
Bệnh nhân khám và điều trị bơi Bác sĩ Hồng Ngọc
Những Lưu Ý Khi Châm Cứu
- Tránh châm cứu trong các trường hợp chống chỉ định: mang thai, đang chảy máu, dùng thuốc chống đông…
- Lựa chọn cơ sở uy tín, có phòng tiệt trùng dụng cụ, tiêu chuẩn an toàn sinh học
- Sử dụng kim châm 1 lần, vô trùng. Sát trùng da trước và sau châm.
- Theo dõi các phản ứng sau châm cứu. 1-3% người có thể bị chảy máu, tụ máu nhỏ, vùng châm ửng đỏ, ngứa. Triệu chứng sẽ hết sau 1-2 ngày.
Các Câu Hỏi Thường Gặp
1. Cảm giác khi châm cứu có đau không?
- 80-90% người chỉ cảm thấy tức, nặng, lan tỏa nhẹ, không đau
- Để giảm đau, chuyên gia có thể dùng băng dính gạc cố định vùng da, sử dụng kim nhỏ hơn 0,3mm, tốc độ châm nhanh, chính xác
2. Hiệu quả của châm cứu như thế nào?
- Theo thống kê của Bộ Y tế, 75-85% người bệnh đáp ứng tốt với châm cứu, cải thiện rõ rệt triệu chứng lâm sàng
- Hiệu quả giảm đau, phục hồi chức năng, tăng cường miễn dịch có thể duy trì 3-6 tháng sau 1 liệu trình
3. Cần châm cứu mấy lần mới khỏi bệnh?
- Trung bình 8-12 lần châm cứu cho 1 liệu trình, tùy vào mức độ bệnh:
- Bệnh cấp tính có thể chỉ cần 1-3 lần (viêm họng, cảm cúm, đau cấp tính…)
- Bệnh mạn tính thường cần 10-20 lần, 2-3 lần/tuần (thoái hóa khớp, đau thần kinh tọa…)
4. Ngày nào cũng châm cứu có tốt không?
Châm cứu nói riêng và tất cả các phương pháp điều trị bệnh nói chung, tránh lạm dụng mà cần phải tuân thủ theo quy trình điều trị của bác sĩ. Không nên lạm dụng, sử dụng châm cứu quá nhiều sẽ dẫn đến việc giảm tác dụng của châm cứu, cũng như có thể sinh ra các tác dụng phụ không mong muốn.
5. Nên châm cứu vào thời gian nào trong ngày?
Trên thực tế chưa có bất kì tài liệu nào ghi nhận, quy định một cách cụ thể, chính xác rằng châm cứu vào thời gian nào là tốt nhất. Mà thời gian châm cứu phụ thuộc vào bệnh nhân, bác sĩ sắp xếp hợp lý là được.
6. Bao nhiêu tuổi mới được châm cứu?
Ngoại trừ trẻ sơ sinh thì ở tuổi nào cũng có thể sử dụng phương pháp châm cứu được.
7. Châm cứu điện là gì?
Điện châm là phương pháp kết hợp chặt chẽ giữa chữa bệnh bằng châm cứu của y học cổ truyền với chữa bệnh bằng dòng điện của y học hiện đại. Dùng dòng điện nhất định tác động lên các huyệt châm cứu để phòng và chữa bệnh. Dòng điện được tác động lên huyệt qua kim châm, hoặc qua các điện cực nhỏ đặt lên da vùng huyệt.
8. Đối tượng nào không nên châm cứu?
- Người bị căng thẳng vì sợ kim châm, không có thái độ hợp tác.
- Người có thể trạng yếu, suy kiệt kéo dài.
- Người mắc các bệnh liên quan tim mạch, tiểu đường.
- Phụ nữ có thai tuyệt đối không châm cứu, vì có thể dễ bị động thai.
- Không châm cứu khi ăn quá no hay quá đói, say rượu.
9. Phương pháp thủy châm là gì?
Thủy châm là phương pháp dùng kim bơm thuốc dạng lỏng vào các huyệt trên cơ thể. Cơ chế YHHĐ là tác dụng dược lý của thuốc dạng lỏng bơm vào là tái tạo dây thần kinh bị tổn thương, tăng tốc độ dẫn truyền, hoặc tác động thẳng vào nguyên nhân gây ra tổn thương thần kinh.
10. Thủy châm có giống châm cứu không?
Không, châm cứu dùng kim châm cứu còn thủy châm dùng kim tiêm để đưa một lượng dung dịch nhất định vào cơ thể tại các vị trí huyệt.
11. Châm cứu cấy chỉ là gì?
Châm cứu cấy chỉ là phương pháp kết hợp giữa châm cứu và cấy chỉ. Phương pháp này sử dụng kim châm để kích thích các huyệt đạo trên cơ thể, sau đó cấy vào huyệt đạo một đoạn chỉ tự tiêu (thường được làm từ catgut).
12. Có nên châm cứu tại nhà hay không?
Để có câu trả lời cụ thể cho cây hỏi có nên châm cứu tại nhà hay không? thì cần suy xét về các yếu tố nhu cầu của bệnh nhân và người nhà bệnh nhân, điều kiện cũng như tình trạng bệnh của bệnh nhân như thế nào, khi đó mới quyết định được là nên châm cứu tại nhà hay tại các cở sở bệnh viện y học cổ truyền. Nhưng tuyệt đối dù châm ở nhà cũng cần phải là bác sĩ y học cổ truyền, người có chuyên môn được đào tạo về kỹ thuật châm cứu.
13. Một liệu trình châm cứu bao lâu thì nghỉ?
Một liệu trình châm cứu như thường được kéo dài từ 13 – 15 ngày, tuy nhiên cũng có thể chỉ tầm 7 – 10 ngày nếu bệnh nhân cảm thấy tốt hơn và có thể điều trị bằng thuốc.
14. Bị liệt dây thần kinh số 7 châm cứu bao lâu?
Sau 1 liệu trình châm cứu 15 ngày liên tục và sau đó xoa bóp bấm huyệt thì tình trạng trung bình là 3 tháng người bệnh sẽ trở lại trạng thái bình thường
15. Những tai biến phổ biến trong câm cứu là gì?
Có 5 tai biến của châm cứu phổ biến nhất được ghi nhận:
- Cơn đau tăng sau khi châm cứu sai huyệt. Khi châm cứu đúng huyệt và theo đúng kỹ thuật, người bệnh chỉ có cảm giác hơi rát nhẹ. …
- Nóng rát hoặc phỏng khi châm cứu. …
- Bầm tím hoặc chảy máu. …
- Vựng châm. …
- Chảy máu hoặc đau tê tại vị trí châm cứu.
16. Kim châm cứu có bao nhiêu loại?
- Kim nhỏ: (hào châm). Hình dáng giống hào châm cổ, nhưng kích thước hơi khác, có nhiều loại dài ngắn khác nhau (từ 1 tấc đến 3 tấc). Dùng nhiều nhất trong châm cứu.
- Kim dài: (trường châm). Hình dáng giống như trường châm cổ, nhưng ngắn hơn một chút. Thường dùng để châm huyệt Hoàn khiêu, nên quen gọi là kim Hoàn khiêu.
- Kim ba cạnh: tương tự phong châm hồi xưa, kim có 3 cạnh sắc. Dùng để châm nông vào da cho chảy máu.
- Kim cài loa tai: là loại kim mới. Dùng để găm vào da và lưu lâu ở hoa tai.
- Kim hoa mai: cũng là loại kim mới. Dùng để gõ lên mặt da
17. Bác sĩ Võ Thị Hồng Ngọc là ai? Kinh Nghiệm Thế Nào?
Để trả lời cho câu hỏi này bạn tìm đọc bài giới thiệu trên website của bác sĩ Ngọc nhé.
Bài Viết Liên Quan
Học Châm Cứu Bấm Huyệt Ở TPHCM
Châm cứu và bấm huyệt là những phương pháp trị liệu truyền thống của y [...]
Th10
Huyệt Khí Xung
Huyệt Khí Xung là một huyệt đạo quan trọng trong Y học cổ truyền, thuộc [...]
Th10
Châm cứu cấy chỉ giảm béo ở TPHCM
Châm cứu cấy chỉ giảm béo đang trở thành một phương pháp giảm cân được [...]
Th10
Châm cứu điều trị bệnh quai bị theo Đông Y
Quai bị là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus quai bị gây ra, thường [...]
Th9
Ba gạc (La phu mộc, Rauvolfia tetraphylla, Apocynaceae)
Ba gạc, còn được gọi là La phu mộc, là một loài cây thuộc họ [...]
Th10
Cảm Giác Lạnh: Top 3 Vấn Đề Bạn Cần Lưu Cho Sức Khỏe
Ai trong chúng ta cũng đã từng trải qua cảm giác ớn lạnh khi thời [...]
Th9
Khí vị của thuốc Y học cổ truyền: Tứ Khí – Ngũ Vị
Y học cổ truyền, hay còn gọi là Đông y, là một hệ thống y [...]
Th9
Huyệt Hoành Cốt
Huyệt hoành cốt là huyệt vị thứ 11 thuộc kinh Thận, nằm tại giao hội [...]
Th10